Το πρώτο πιστοποιημένο παθητικό διατηρητέο κτήριο στον κόσμο στα τρίκαλα

Το πρώτο παθητικό διατηρητέο κτήριο στον κόσμο εγκαινιάστηκε στα Τρίκαλα, το οποίο αποτελεί πλέον το «Σπίτι Τρικαλινών Μουσικών Δημιουργών». Το κτήριο αυτό παραδόθηκε στον Δήμο Τρικκαίων στις 5 Σεπτεμβρίου 2024 και αναγνωρίστηκε επίσημα από το Ελληνικό Ινστιτούτο Παθητικού Κτηρίου (ΕΙΠΑΚ) τον Μάρτιο του 2024. Χτισμένο το 1896 στην παραδοσιακή συνοικία «Βαρούσι», το κτήριο, δωρεά της οικογένειας Μάντζαρη, χαρακτηρίστηκε διατηρητέο το 1994 και αποτελεί το πρώτο του είδους του διεθνώς.

Η αποκατάσταση του ιστορικού κτηρίου ακολούθησε αυστηρές διαδικασίες συντήρησης και αποκατάστασης, με έμφαση στη διατήρηση των αυθεντικών χαρακτηριστικών του, όπως η ξύλινη στέγη και τα διαζώματα. Με την έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού και της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων, το κτίσμα αναστηλώθηκε και ενισχύθηκε ώστε να μετατραπεί σε ένα σύγχρονο παθητικό κτήριο. Οι παρεμβάσεις περιλάμβαναν εργασίες αποκατάστασης των ξύλινων δοκών, αναδόμηση του βόρειου τοίχου, καθώς και συντήρηση των αυθεντικών ξύλινων στοιχείων του κτηρίου, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι επισκευές στόχευαν στη διατήρηση των αυθεντικών στοιχείων, ενώ, όπου απαιτούνταν, κατασκευάστηκαν νέα κομμάτια σύμφωνα με τα παραδοσιακά πρότυπα του κτηρίου.

Παθητική Αρχιτεκτονική και Ενεργειακή Απόδοση

Το παθητικό κτήριο χαρακτηρίζεται από τη μέγιστη ενεργειακή απόδοση, καθώς εξασφαλίζει εσωτερική θερμική άνεση αποκλειστικά μέσω μηχανικού αερισμού με ανάκτηση θερμότητας. Χάρη σε ειδικό σύστημα θέρμανσης και ψύξης ενώ το εσωτερικό του κτηρίου διατηρεί σταθερή θερμοκρασία 21 βαθμών Κελσίου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Επίσης, η πρόσθετη μόνωση και η αεροστεγανότητα συμβάλλουν στη δραστική μείωση της κατανάλωσης ενέργειας.

Η πιστοποίηση του κτηρίου ως παθητικού δόθηκε από το ΕΙΠΑΚ, το οποίο αποτελεί επίσημο φορέα πιστοποίησης παθητικών κτηρίων στην Ελλάδα, εκπροσωπώντας το Διεθνές Ινστιτούτο Παθητικών Κτηρίων.

Ψηφιακό Μουσείο Τρικαλινών Μουσικών

Στο νέο χώρο θα φιλοξενείται το ψηφιακό «Σπίτι Τρικαλινών Μουσικών Δημιουργών», που αποσκοπεί στην ανάδειξη του μουσικού πλούτου της περιοχής και ιδιαίτερα των μεγάλων δημιουργών, όπως ο Κώστας Βίρβος, ο Απόστολος Καλδάρας και ο Δημήτρης Μητροπάνος. Το μουσείο θα περιλαμβάνει ψηφιακές πρωτοτυπίες, οι οποίες θα ανακοινωθούν μόλις ολοκληρωθεί η προμήθεια του εξοπλισμού.

Το έργο αυτό αποτελεί σημαντική πολιτιστική κληρονομιά για την πόλη των Τρικάλων, διατηρώντας ζωντανή τη μουσική παράδοση και προσφέροντας στους επισκέπτες μια μοναδική εμπειρία μέσα από το ψηφιακό μουσείο.