Ιτέα: Το άγνωστο κατόρθωμα της Ναυμαχία της Αγκάλης που άλλαξε την πορεία της Επανάστασης
Με αφορμή τους εορτασμούς στην Ιτέα, για τη ναυμαχία της Αγκάλης είναι ευκαιρία να δούμε πόσο σημαντική ήταν αυτή η νίκη και ποιοι οι παράγοντες που οδήγησαν σε αυτή.
Η ναυμαχία στον Κόλπο της Αγκάλης (σημερινή Ιτέα) αποτέλεσε μία από τις πιο λαμπρές στιγμές της Ελληνικής Επανάστασης και του Φιλελληνισμού. Στις 17 Σεπτεμβρίου 1827, ο στόλος υπό την ηγεσία του Frank Abney-Hastings (Άστιγξ), μαζί με άλλους επιφανείς φιλέλληνες και Έλληνες ναύτες, κατάφερε να καταστρέψει τον τουρκικό στόλο που κυριαρχούσε στον Κορινθιακό κόλπο.
Η νίκη αυτή όχι μόνο απελευθέρωσε τα παράλια της Στερεάς Ελλάδας, αλλά και ανύψωσε το ηθικό των επαναστατημένων Ελλήνων, ενώ αποτέλεσε, ίσως, την σημαντικότερη καμπή στην πορεία της Επανάστασης.
Η δύσκολη κατάσταση στην Ελλάδα το 1827
Το 1827, η Ελληνική Επανάσταση βρισκόταν σε κρίσιμο σημείο. Η πτώση του Μεσολογγίου ένα χρόνο πριν, το 1826, ο θάνατος του Γεώργιου Καραϊσκάκη και η πτώση της Ακρόπολης είχαν οδηγήσει την επανάσταση σε μια φάση αβεβαιότητας και διχασμού. Η Συνθήκη του Λονδίνου, που υπεγράφη τον Ιούλιο του ίδιου έτους, προέβλεπε την αυτονομία των περιοχών που βρίσκονταν σε εξέγερση, αφήνοντας ωστόσο το νεοσύστατο ελληνικό κράτος φόρου υποτελές στον Σουλτάνο, γεγονός που προκάλεσε απογοήτευση και αντιδράσεις στην Ελλάδα.
Η δράση των φιλελλήνων στη Δυτική Ελλάδα
Η ελληνική κυβέρνηση, παρά την αρνητική συγκυρία, προσπάθησε να αναστρέψει την κατάσταση με μια σειρά στρατιωτικών επιχειρήσεων. Ο Richard Church (Τσορτς) και ο Thomas Cochrane (Κόχραν) ανέλαβαν πρωτοβουλίες στη Δυτική Ελλάδα, προσπαθώντας να δημιουργήσουν μια αντιπερισπαστική πίεση στον εχθρό. Παρά τις δυσκολίες, οι Έλληνες κατόρθωσαν να ενισχύσουν τη θέση τους στην περιοχή, με σημαντική συμβολή του εμβληματικού ατμοκίνητου πλοίου “Καρτερία”, το οποίο είχε ναυπηγηθεί χάρη στις προσπάθειες του Άστιγξ.
Ο Άστιγξ και η “Καρτερία” αποτέλεσαν σύμβολα της ανιδιοτελούς προσφοράς και του Φιλελληνισμού, εμπνέοντας τους επόμενους αγώνες για την ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Η ναυμαχία της Αγκάλης (Ιτέας): Η απόλυτη αναμέτρηση
Η ναυμαχία της Αγκάλης υπήρξε μία από τις πιο εντυπωσιακές νίκες του ελληνικού στόλου κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Ο στόλος, υπό τη διοίκηση του Άστιγξ, επιτέθηκε και κατέστρεψε τον τουρκικό στόλο που βρισκόταν αγκυροβολημένος στον όρμο της Σκάλας Σαλώνων (σημερινή Ιτέα). Χάρη στις έξυπνες στρατηγικές κινήσεις και τη δύναμη πυρός της “Καρτερίας”, καταστράφηκαν τουλάχιστον δέκα τουρκικά πλοία και αποκαταστάθηκε η επικοινωνία μεταξύ Πελοποννήσου και Ρούμελης, κρίσιμη για την εξέλιξη της επανάστασης.
Η νίκη στην Ιτέα είχε καθοριστική σημασία για την Ελληνική Επανάσταση. Ενίσχυσε την πίστη των Ελλήνων στη δυνατότητα επιτυχίας του αγώνα και δημιούργησε ευνοϊκότερες συνθήκες για την απελευθέρωση της Στερεάς Ελλάδας. Ταυτόχρονα, έδειξε την ανάγκη ύπαρξης ενός οργανωμένου κρατικού πολεμικού στόλου που θα υπάκουε στις εντολές της κυβέρνησης και δεν θα δρούσε ανεξάρτητα, όπως συνέβαινε μέχρι τότε.
Η ναυμαχία της Ιτέας προετοίμασε το έδαφος για την επόμενη μεγάλη αναμέτρηση στο Ναβαρίνο. Η καταστροφή του τουρκικού στόλου και οι επακόλουθες ενέργειες του ναυάρχου Κόδριγκτον οδήγησαν στην ιστορική ναυμαχία του Ναυαρίνου, η οποία σφράγισε την ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Ο Άστιγξ και η “Καρτερία”
Ο Φραγκίσκος Άστιγξ, υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους και πιο αφοσιωμένους φιλέλληνες. Η “Καρτερία”, το πρώτο ατμόπλοιο που χρησιμοποιήθηκε σε πολεμικές επιχειρήσεις, ήταν το δημιούργημα του Άστιγξ και αποτέλεσε έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες της ελληνικής νίκης στην Ιτέα. Η δράση του Άστιγξ κατά τη διάρκεια της Επανάστασης και η ανιδιοτελής προσφορά του στην ελληνική υπόθεση τον καθιστούν μία από τις πιο λαμπρές προσωπικότητες της περιόδου.
Η επιμονή του στη χρήση της “Καρτερίας” και η συμβολή του στις νίκες του ελληνικού στόλου έδειξαν ότι οι νέες τεχνολογίες μπορούσαν να αλλάξουν τη ροή του πολέμου. Παρά τον πρόωρο θάνατό του το 1828, η κληρονομιά του παρέμεινε ζωντανή, αποδεικνύοντας τη δύναμη της αποφασιστικότητας και της αγάπης για την ελευθερία.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων 2024
Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2024
Δημοτικό Ωδείο Ιτέας
Έκθεση από το Μουσείο Φιλελληνισμού “Το πορτραίτο και τα όπλα του θερμού φιλέλληνα Άστιγχ“. Παραδοσιακά όπλα από το Σκοπευτικό όμιλο παραδοσιακών όπλων Πάτρας.
Ώρες επίσκεψης Σάββατο 18:00 – 20:00 & Κυριακή 11:00 – 13:30
Λιμάνι Ιτέας
Χαιρετισμοί επισήμων και χαιρετισμός από τον πρόεδρο της εταιρείας για τον Ελληνισμό και ΦΙλελληνισμό, πρόεδρο του Μουσείου Φιλελληνισμοί και μέλος του ΔΣ του Πολεμικού Μουσείου κ. Βελέντζα Κωνσταντίνο
Λιμάνι Ιτέας
Αναπαράσταση της Ναυμαχίας της Αγκάλης με τη συμμετοχή της Κοινότητας Ιτέας, του Πολιτιστικού Συλλόγου “Ο Δεσμός” και του Πολιτιστικού Συλόγου “Ιτιά“
Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου 2024
Λιμάνι Ιτέας
Έπαρση σημαίας με τη Φιλαρμονική Ιτέας
Ιερός Ναός Ευαγγελισμού
Προσέλευση επισήμων και δοξολογία με την εκφώνηση πανηγυρικού ημέρας από τον κ. Βελέντζα Κωνσταντίνο.
Μνημείο Αγκάλης
Επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων με τη συμμετοχή της μπάντας του Πολεμικού Ναυτικοί και Αγήματος Απόδοσης Τιμών
Παραλία Ιτέας
Παρέλαση με τη συμμετοχή της μπάντας του Πολεμικού Ναυτικού και Αγήματος Απόδοσης Τιμών, τις Δημοτικές Φιλαρμονικές Ιτέας & Άμφισσας, τοπικών σχολείων, 1ου/ΣΠ Ναυτοπροσκόπων και Πολιτιστικών Συλλόγων με παραδοσιακές στολές
Παραλία Ιτέας
Υποστολή σημαίας με τη Φιλαρμονική Ιτέας