Κλεμμένα έργα τέχνης αξίας 80 εκατομμυρίων ευρώ επέστρεψαν στην Ιταλία

Αξιωματούχοι και διπλωμάτες των ΗΠΑ αποκάλυψαν πρόσφατα, οτι μια σημαντική συλλογή έργων τέχνης και αρχαιοτήτων αξίας περίπου 80 εκατομμυρίων ευρώ, θα γυρίσει στην Ιταλία «εκεί όπου ανήκει».

Τα αντικείμενα, από τον 9ο αιώνα π.Χ. έως τον 4ο αιώνα μ.Χ., περιλαμβάνουν ρωμαϊκά νομίσματα, ένα ψηφιδωτό δάπεδο, χάλκινα αντικείμενα, στρατιωτικό εξοπλισμό, ελαιογραφίες, γλυπτά και διάφορα κεραμικά.

Τα αντικείμενα αυτά, ανασύρθηκαν παράνομα ή εκλάπησαν κατά τη διάρκεια εγκλημάτων τέχνης υψηλού προφίλ σε όλη την Καλαβρία, την Καμπάνια, την Απουλία, τη Σικελία και το Λάτσιο. Ορισμένα κατασχέθηκαν από ιδιωτικές συλλογές, ενώ άλλα παραδόθηκαν οικειοθελώς από μουσεία που πείστηκαν από στοιχεία για τη λεηλατημένη προέλευσή τους.

Η Μονάδα Εμπορίας Έργων Τέχνης (ATU) του Γραφείου του Εισαγγελέα του Μανχάταν, γνωστή για την αυστηρή καταδίωξη της παράνομης διακίνησης έργων τέχνης, συνέλεξε και επεξεργάστηκε σχολαστικά το φορτίο.

Ο εισαγγελέας Matthew Bogdanos συνεργάστηκε με τους Ιταλούς αστυνομικούς για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, μια εξειδικευμένη μονάδα για εγκλήματα κατά της τέχνης. Οι αστυνομικοί χρησιμοποιούν το Σύστημα Ανίχνευσης Κλεμμένων Έργων Τέχνης (SWOADS), ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης που έχει οδηγήσει στην ανάκτηση πάνω από 100.000 έργων τέχνης αξίας άνω των 264 εκατομμυρίων ευρώ παγκοσμίως από το 2023, σύμφωνα με τον διοικητή Francesco Gargaro.

«Όταν αντικείμενα τέχνης αφαιρούνται από μυστικούς τάφους, δεν έχουν ποτέ καταγραφεί», εξήγησε ο στρατηγός Gargaro στο CNN. «Αυτή η κλοπή στερεί από τους αρχαιολόγους πολύτιμο ιστορικό πλαίσιο».

Μεταξύ των πιο πολύτιμων κειμηλίων είναι ένα χάλκινο άγαλμα από τη φυλή της Ουμβρίας σε άριστη κατάσταση, πολλά χάλκινα κεφάλια ηλικίας 2.400 ετών και ένα ψηφιδωτό δάπεδο που απεικονίζει τον μύθο του Ορφέα από τον 3ο ή 4ο αιώνα μ.Χ.

«Η λεηλασία είναι τοπική», σημείωσε ο εισαγγελέας. Οι ντόπιοι, εξήγησε, «γνωρίζουν πότε οι φρουροί ασφαλείας είναι σε υπηρεσία και πότε όχι. Γνωρίζουν το χρόνο των σωστών αρχαιολογικών ανασκαφών και πότε αυτές κλείνουν, για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του χειμώνα ή λόγω έλλειψης χρηματοδότησης».

Η ATU έχει επαναπατρίσει περισσότερα από 1.000 αρχαία αντικείμενα, αξίας άνω των 215 εκατομμυρίων δολαρίων από 27 χώρες τα τελευταία χρόνια.

Από αυτά, 278 αντικείμενα ήταν ιταλικά, ενώ άλλες σημαντικές επιστροφές περιλαμβάνουν 307 στην Ινδία, 133 στο Πακιστάν, 16 στην Αίγυπτο (συμπεριλαμβανομένου του περίφημου πορτραίτου της μούμιας του Φαγιούμ), 55 στην Ελλάδα και ένα ανεκτίμητης αξίας αντικείμενο στη Βουλγαρία – ένα χάλκινο κράνος που πιθανότατα ανήκε στον Φίλιππο της Μακεδονίας, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.