Δράση για τη Γη: Το μήνυμα του ΟΗΕ για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 2024

Οι φυσικές καταστροφές, ο κίνδυνος ερημοποίησης και οι αλλαγές στις κλιματολογικές συνθήκες δείχνουν καθημερινά την αναγκαιότητα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, που εορτάζεται σήμερα 5 Ιουνίου, καλείται να μας υπενθυμίσει την άμεση δράση που πρέπει να πάρουμε, για την αποκατάσταση του πλανήτη μας.

Φέτος, το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος είναι “αποκατάσταση του εδάφους, ερημοποίηση και η ανθεκτικότητα στην ξηρασία”.

Πώς καθιερώθηκε η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος;

Το 1972 αποτέλεσε το σημείο καμπής για τη δημιουργία της διεθνούς περιβαλλοντικής πολιτικής. Από τις 5 έως τις 16 Ιουνίου του έτους αυτού, πραγματοποιήθηκε στη Στοκχόλμη της Σουηδίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ το πρώτο μεγάλο συνέδριο για περιβαλλοντικά θέματα. Πριν από αυτό, τα περιβαλλοντικά ζητήματα θεωρούνταν τοπικά ή περιφερειακά προβλήματα, εντοπιζόμενα κυρίως στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, τις περιοχές με τη μεγαλύτερη βιομηχανική ανάπτυξη. Το περιβάλλον δεν ήταν στις προτεραιότητες του ΟΗΕ όταν ιδρύθηκε το 1945. Η Διάσκεψη για το Ανθρώπινο Περιβάλλον, ή Διάσκεψη της Στοκχόλμης, είχε στόχο να εδραιώσει έναν κοινό τόπο για τη διατήρηση και την ενίσχυση του ανθρώπινου περιβάλλοντος.

Στα τέλη του 1972, συγκεκριμένα στις 15 Δεκεμβρίου, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ εξέδωσε ψήφισμα που όριζε την 5η Ιουνίου ως Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος

Το ψήφισμα καλούσε τις κυβερνήσεις και τους οργανισμούς του ΟΗΕ να αναλαμβάνουν κάθε χρόνο δραστηριότητες για τη διατήρηση και την ενίσχυση του περιβάλλοντος, προωθώντας την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και την αποφασιστικότητα που εκφράστηκε στη Διάσκεψη της Στοκχόλμης. Την ίδια ημέρα, εγκρίθηκε ένα άλλο ψήφισμα που οδήγησε στη δημιουργία του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), το οποίο έγινε ο εξειδικευμένος οργανισμός του ΟΗΕ για περιβαλλοντικά θέματα με έδρα το Ναϊρόμπι της Κένυας.

Ραγδαία αύξηση της ξηρασίας

Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης, έως και το 40% της γης υποβαθμίζεται, επηρεάζοντας το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού και απειλώντας περίπου το ήμισυ του παγκόσμιου ΑΕΠ (44 τρισεκατομμύρια δολάρια). Η διάρκεια και η συχνότητα των ξηρασιών έχει αυξηθεί κατά 29% από το 2000, και χωρίς άμεση δράση, η ξηρασία μπορεί να επηρεάσει πάνω από τα τρία τέταρτα του παγκόσμιου πληθυσμού έως το 2050.

Έκκληση για αναβίωση των οικοσυστημάτων

Η αποκατάσταση της γης είναι κεντρικός πυλώνας της Δεκαετίας του ΟΗΕ για την Αποκατάσταση Οικοσυστήματος (2021-2030). Το 2024 θα σηματοδοτήσει την 30ή επέτειο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης. Η 16η σύνοδος της Διάσκεψης των Μερών (COP 16) θα πραγματοποιηθεί στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας από τις 2 έως τις 13 Δεκεμβρίου 2024.

Το μήνυμα του Γ.Γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες τόνισε ότι η ανθρωπότητα εξαρτάται από τη γη, αλλά η ρύπανση, η κλιματική κρίση και η απώλεια βιοποικιλότητας μετατρέπουν τα υγιή εδάφη σε ερήμους και τα ακμάζοντα οικοσυστήματα σε νεκρές ζώνες. Η αποκατάσταση των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων είναι απαραίτητη, ενώ κάθε δολάριο που επενδύεται στην αποκατάσταση αποφέρει τριάντα δολάρια ως οικονομικό όφελος. Οι χώρες πρέπει να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους για την αποκατάσταση της γης και των οικοσυστημάτων και να προωθήσουν τη βιώσιμη ανάπτυξη.