Όταν τα παιδιά γίνονται περιεχόμενο στα Social Media: Οι κίνδυνοι του sharenting
Οι συζητήσεις για τους κινδύνους της έκθεσης των παιδιών στα social media φουντώνουν, καθώς ακτιβιστές ζητούν αυστηρότερη ρύθμιση του φαινομένου του «sharenting», δηλαδή της δημοσίευσης προσωπικών στιγμών των παιδιών από τους ίδιους τους γονείς. Μάλιστα, πολλοί ζητούν να θεωρηθεί ως μορφή παιδικής εργασίας, καθώς τα παιδιά χρησιμοποιούνται για εμπορικούς σκοπούς, φέρνοντας κέρδη σε πολλούς γονείς και influencers.
Κάθε μέρα, εκατομμύρια φωτογραφίες και βίντεο παιδιών αναρτώνται από γονείς στα social media όπως το Facebook, το Instagram, το TikTok, το YouTube και το Snapchat. Το παιδικό περιεχόμενο είναι ιδιαίτερα δημοφιλές και πολλές φορές προωθείται από τους αλγόριθμους, ενισχύοντας την αλληλεπίδραση και το ενδιαφέρον των χρηστών. Όμως, οι κίνδυνοι είναι πραγματικοί και συχνά απρόβλεπτοι.
Εγώ Είμαι η Απόδειξη του Κινδύνου
Η Καμ, 24 ετών σήμερα, είναι ένα από τα παιδιά που μεγάλωσε με την προσωπική της ζωή δημόσια στα social media, αφού η μητέρα της ανέβαζε συνεχώς φωτογραφίες και λεπτομέρειες για την καθημερινότητά της. «Αν πιστεύετε ότι το να μοιράζεστε τη ζωή του παιδιού σας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ακίνδυνο, εγώ είμαι η απόδειξη ότι κάνετε λάθος», δηλώνει η ίδια. Μεγαλώνοντας, η Καμ δέχτηκε προσέγγιση από αγνώστους που γνώριζαν προσωπικά στοιχεία για τη ζωή της, κάτι που την έκανε να φοβάται να χρησιμοποιεί ακόμη και το πραγματικό της όνομα.
Το Sharenting ως μορφή παιδικής εκμετάλλευσης
Η Καμ, καθώς και πολλοί ακτιβιστές, αγωνίζονται για τη ρύθμιση του «sharenting». Υποστηρίζουν ότι οι γονείς αυτοί μπορεί να εκμεταλλεύονται τα παιδιά τους για οικονομικό όφελος, γεγονός που οδηγεί σε παραβίαση της ιδιωτικότητάς τους. Το αίτημα είναι σαφές: η ενέργεια αυτή πρέπει να θεωρείται παιδική εργασία, ώστε να προστατεύονται τα παιδιά από την αλόγιστη χρήση των προσωπικών τους στιγμών για εμπορικό σκοπό.
Η συζήτηση συνεχίζεται, με στόχο μια πιο ασφαλή και ηθική προσέγγιση στην ψηφιακή εποχή, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά δε θα βρεθούν στο προσκήνιο χωρίς την επιλογή τους.
Η ανησυχητική τάση και στην Ελλάδα, γιατί το κάνουν οι γονείς;
Το sharenting φέρνει στην επιφάνεια μια πραγματικά ανησυχητική διάσταση της σύγχρονης γονεϊκότητας, όπου τα παιδιά μετατρέπονται ακούσια ή και εκούσια σε περιεχόμενο. Αυτή η “μόδα” δυστυχώς τα τελευταία χρόνια γίνεται όλο και πιο έντονη καθώς η τάση των “influencers”. Η εύκολη οδός προς το συναίσθημα των followers δείχνει να υπερνικά το αίσθημα προστασίας των νέων γονιών προς όφελος του συμφέροντος.
Από τη μία, η χαρά των γονέων να μοιράζονται στιγμές από την ανάπτυξη και τη ζωή των παιδιών τους είναι απολύτως κατανοητή. Ωστόσο, αυτή η πράξη, που ενδεχωμένως να γίνεται με καλή πρόθεση, μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για τα ίδια τα παιδιά, καθώς οι εικόνες και οι προσωπικές πληροφορίες τους παραμένουν στο διαδίκτυο επ’ αόριστον. Τα παιδιά δεν έχουν την επιλογή ή την ικανότητα να συναινέσουν σε αυτήν την έκθεση, κάτι που ενισχύει την ευθύνη των γονέων να αξιολογήσουν αν και πώς πρέπει να προστατεύουν την ιδιωτικότητά τους.
Αν πριν 20 χρόνια κάποιος γονιός άρχιζε να κολλάει συνεχώς φωτογραφίες των παιδιών του σε κάθε κολώνα στο δρόμο, θα τον περνούσαν για τρελό και ψυχικά διαταραγμένο. Δυστυχώς πλέον αυτό τείνει να γίνει η κανονικότητα
Από κοινωνικής άποψης, είναι κρίσιμο να αναγνωρίσουμε ότι το sharenting δεν αφορά απλώς την τεχνολογία αλλά τις νέες προκλήσεις που φέρνει η ψηφιακή εποχή. Με το παιδικό περιεχόμενο να κερδίζει δημοτικότητα, τα social media προωθούν τη χρήση των προσωπικών στιγμών των παιδιών, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το κόστος στην ψυχική και συναισθηματική τους ανάπτυξη.
Η προώθηση πολιτικών που θα θέτουν όρια ή ακόμα και η πρόταση να θεωρείται παιδική εργασία αυτό το είδος δημοσίων αναρτήσεων αποτελεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Προστατεύοντας τα παιδιά, η κοινωνία διασφαλίζει ότι οι επόμενες γενιές θα μεγαλώνουν χωρίς την αθέλητη “ψηφιακή κληρονομιά” που μπορεί να επιβαρύνει τη μελλοντική τους ζωή.
Share
